Rexbet Oyna

Yönetimde liyakat esası. Gelin Sultan Abdülhamid'in kritik görevlere atadığı bazı gayrimüslimleri hatırlayalım: Diplomatik zekâ. Sayısız örnek bir kenara ABD Büyükelçisi Lewis Wallace örneği üzerinden gidelim. Öyle ki Wallace ülkesine döndüğünde büyük bir Türk muhibbi olarak bu dostluğun vefasını fazlasıyla gösterecekti. Wallace'ın Abdülhamid'e olan minnet borcunu ödemesinin ikinci safhasını, Amerika'da yaptığı çeşitli konuşmalarda görüyoruz. Amerikan misyonerlerinin Türkiye'deki faaliyetlerinin ve hassaten Ermeni meselesinin Amerikan kamuoyunun gündeminde olduğu 1890'lı yıllarda Wallace çeşitli konuşma ve beyanatlarında soykırım iddialarının asılsız olduğunu söyler ve Osmanlı Sultanı'nın 'asil, kibar, nazik, düşünceli ve saygıdeğer bir yönetici' olduğunda ısrar eder. New York Times gazetesin'in 2 Haziran 1895 tarihli nüshasında çıkan bir haberde (s.4), Wallace'ın 'Osmanlı müdafaası ile Türkiye'deki misyonerlerin ve Ermenilerin baskı ve soykırım iddiaları karşılaştırılır. New York Times muhabiri 'Şimdi kime inanmak lazım?' diye sorar ve asıl doğru raporun, Türkiye'deki dindaşlarından geldiğini söyler. Wallace'ın İstanbul'dayken Türkiye'deki Amerikan-Protestan misyonerleriyle belli bir ilişkisinin olduğunu biliyoruz. Fakat Wallace'ın özellikle Ermeni iddiaları karsısındaki tutumu, misyonerlerin bu faaliyetlerinden kendisinin de nispeten rahatsız olduğunu gösteriyor. Boston Ermenileri, 20 Nisan 1900 günü ortak bir bildiriyle Wallace'ı kınar. Wallace'ın Chicago'da yaptığı bir konuşma sırasında gerginlik iyice artar ve konuşma yarım kalır. Fakat Wallace geri adım atmaz.