Betpas - yeni başlayanlar için ipuçları

Veda ederken de kendimizi ebediyete, transsandansa doğru aşmaktayız. İşte, Goethe ye göre, bu transsandans, ebedî rahmet ve selâmetin, ebedî huzur ve sükûnun kaynağı ve vasatıdır. İkinci beyit ise, ruhun, fâni hayatta, her nefeste bu huzur ve sükûnu tadarak sâkinleştiğini, yani maddeyi arkada bırakıp aşarak olgunluğun sükûnuna ve sükûn dolu olgunluğa erdiğini tebarüz ettiriyor. Bu sükûn, bir selâmet ve hidâyet sükûnudur. Qer immer strebend sich bemüht,/ Den können wir erlösen. (Her kim ki dâim cehdederk gayret ede, /Erdirebiliriz anı biz hidâyete.), diyebilecek mertebeye yükselmiş bin insan, hiç şüphesiz, ruh olgunluğunun, iç âlem huzur ve sükûnunun, hangi hedef istikametinde aranacağını da bilir. Ama, bunu hissedebilmek veya düşünebilmek için insanın, bu fâni âlemde, nefsine ayırabileceği kâfu vakti olması icap eder. Nefsine hasredebilecek vakıt bulmak, acebâ, yeter mi? Şüphesiz, Nefsine hasredebilecek vakıt bulmak, acebâ, yeter mi? şüphesiz, yetme! Zira, bunun daha başka şartları vardır. onlardan bir tanesini ve mühimmini belirtelim: böyle bir huzur ve sükûn ihtiyacını hissedebilecek bir ruh yapısı na sâhip olmak lâzımdır. Her ferdin şahsiyeti ve ferdiyeti, böyle bir şeye müsait değildir. Goethe ise, ruhuna hasredebileceği kâfi vakti olduktan başka, ruh yapısı itibariyle de, insanın ve kâinatın ana zemini transsandans ı ve varlığın külliyetini, derûnen, idrâk edebilen bir sensorium commune idi.